ZABRINJAVAJUĆE! U ŠKOTSKOJ UMIRU NOVOROĐENČAD ZAČETA U ERI COVID-a I VAKCINACIJE
Pokrenuta je istraga o porastu smrtnosti novorođenih beba u Škotskoj.
Zvanični podaci otkrivaju da je 21 novorođenče umrlo tokom septembra u roku od 28 dana od rođenja, što je dovelo do toga da je stopa neonatalne smrtnosti premašila gornji prag upozorenja poznat kao ‘kontrolna granica’ po prvi put u najmanje četiri godine.
Kontrolna granica i granica upozorenja su dizajnirane da obaveste timove javnog zdravlja kada se neonatalna, mrtvorođena ili druga smrt odojčadi dešavaju na neočekivano visokim ili niskim nivoima koji možda nisu slučajni.
Ranije je bila izražena zabrinutost oko potencijalnog uticaja Covid-a na porodiljske usluge i na dobrobit majki, ali ovo je prvi put od početka pandemije da je smrtnost novorođenčadi tako abnormalno iznad proseka.
Iako stopa varira iz meseca u mesec, cifra za septembar – 4,9 na 1000 živorođenih – je u rangu sa nivoima koji su poslednji put viđeni krajem 1980-ih.
Javno zdravstvo Škotske (PHS), koje je jedno od tela koje trenutno istražuje skok, saopštilo je da činjenica da je gornja kontrolna granica prekoračena „ukazuje da postoji veća verovatnoća da postoje faktori izvan slučajnih varijacija koji su možda doprineli broju smrti koje su se dogodile“.
PHS je saopštio da sarađuje sa Škotskom nacionalnom mrežom za novorođenčad, Kooperativom za poboljšanje kvaliteta materinstva i dece i škotskom vladom „kako bi razumeli sve moguće faktore koji doprinose najnovijim obrascima smrtnosti novorođenčadi i da ugrade nalaze u postojeći rad na prevenciji“.
Mesečni podaci o stopi neonatalne smrtnosti dostupni su samo do jula 2017., ali su prethodno dostigli vrhunac od 3,7 na 1000 rođenih u martu 2020.
Godišnja statistika o neonatalnoj smrtnosti koju objavljuje Nacionalni zavod Škotske pokazuje da je ona decenijama u stalnom padu, pala je sa prosečnih 4,7 na 1000 živorođenih u periodu 1986-1990 na 2,2 na 1000 do 2016-2020.
Širom sveta, najčešći uzroci neonatalne smrti su infekcije, prevremeno rođenje i gušenje, ali i faktori kao što su pušenje tokom trudnoće ili ometanje usluga rane intervencije, uključujući zdravstvene posete i babice, takođe povećavaju rizik.
PHS na svojoj veb stranici napominje da je „važno pratiti nivoe mrtvorođenih i mortaliteta novorođenčadi tokom pandemije Covid-19, jer na njih mogu uticati zdravlje i dobrobit majki, način na koji se pružaju porodiljske usluge i način na koji ljudi traže negu i način komunikacije”.
Trenutno nema detalja o uzrocima smrti 21 bebe koje su umrle u septembru.
Ovaj period se poklopio sa porastom posećenosti hitne pomoći za decu mlađu od pet godina. Trend je u velikoj meri pripisan nesezonskom porastu respiratornog sincicijalnog virusa (RSV) koji normalno cirkuliše zimi i može izazvati ozbiljne bolesti – posebno kod beba i male dece.
Jasno je, međutim, da nijedna od smrti nije direktno povezana sa Covid-om.
Otkako je pandemija počela u Škotskoj, zabeležena je samo jedna smrt od Covid-a – u decembru 2020. – kod bebe mlađe od jedne godine.
Portparolka škotske vlade je rekla: „Svaka smrt je tragedija, a naše misli su sa svima koji tuguju zbog gubitka voljene osobe”.
„U 2020. Škotska je zabeležila najmanji broj neonatalnih smrti. Kako je broj umrlih odojčadi na sreću nizak, mesečne stope mortaliteta imaju tendenciju da variraju”.
„Radimo sa PHS-om, Škotskom nacionalnom neonatalnom mrežom i Kooperativom za poboljšanje kvaliteta materinstva i dece kako bismo razumeli sve moguće faktore koji doprinose povećanoj smrtnosti, kako bismo nastavili da poboljšavamo brigu o najmanjim i najbolesnijim bebama u Škotskoj”.
