Upoznajte ANTI- SATELITSKO oružje i moguće posledice uništavanja satelita U JEKU PRETNJI SVEMIRSKIM RATOM
U svakom trenutku postoje hiljade satelita koji kruže oko Zemlje iz komercijalnih, civilnih, strateških i vojnih razloga. U svetlu pretnji koje dolaze od strane Kine a koje su upućene Americi za koju Peking tvrdi da koristi satelite u vojne svrhe trebalo bi se minimalno edukovati o značaju kako rata iznad naše atmosfere tako i šteti koja može nastati ukoliko bi došlo do rata u svemiru čiju je je mogućnost najavio i sam šef Roskosmosa Dmitri Rogozin.
Zbog važnosti određenih satelita za nacionalnu sigurnost, kako navodi Visual Capitalist Govind Bhutada u nastavku, zemlje su razvile antisatelitsko (ASAT) oružje koje se može koristiti za onesposobljavanje ili uništavanje satelita u orbiti.
Dok neka ASAT oružja koriste nedestruktivna sredstva kao što su sajber napadi ili laseri za oštećenje satelita, destruktivni tipovi se često oslanjaju na fizički sudar velike brzine kako bi razbili satelite, stvarajući negativne reperkusije po svemirsko okruženje.
Infografika u nastavku od Secure World Foundation objašnjava kako destruktivna ASAT testiranja ometaju svemir i povećavaju sve veći svemirski otpad u Zemljinim orbitama.
Uticaj destruktivnog antisatelitskog oružja
Kada se destruktivno ASAT oružje sudari sa satelitima, ono može da stvori hiljade do nekoliko miliona komada krhotina koji mogu kružiti oko Zemlje decenijama ekstremno velikim brzinama.
Prema Uniji zabrinutih naučnika , uništenje jednog satelita od 10 tona može proizvesti:
8 do 14 miliona komada krhotina veličine između 1 mm i 1 cm
250.000 do 750.000 komada krhotina između 1 cm i 10 cm
5.000 do 15.000 komada krhotina većih od 10 cm
Krhotine od destruktivnog ASAT testiranja dodaju na 8.800 metričkih tona svemirskog otpada koji već pluta u svemiru.
Budući da svemirski otpad može putovati brzinom do 29.000 km/h (otprilike 8 km/s), čak i fragmenti veličine milimetra predstavljaju ogromnu prijetnju drugim objektima u orbiti.
U stvari, Međunarodna svemirska stanica (ISS) je od 1999. godine izvela 29 manevara izbegavanja krhotina, koji uključuju promenu rute kako bi izbegli potencijalne sudare sa delovima krhotina.
Istorija i posledice destruktivnih ASAT testova
Istorijski gledano, samo četiri zemlje — Rusija (bivši SSSR), Kina, SAD i Indija — uspešno su koristile dva tipa destruktivnog ASAT oružja:
Koorbitalno: Oružje koje se postavlja u orbitu i manevriše blizu mete i napada je na različite načine, uključujući direktan sudar, fragmentaciju ili korišćenje robotskih ruku.
Direktno izdizanje: Rakete koje se lansiraju sa površine Zemlje ili iz vazduha kako bi uništile satelitsku metu u orbiti.
Od 1968. godine, ove četiri zemlje su uspešno izvele 15 destruktivnih ASAT testova.
Između 1961. i 1982. SSSR je lansirao niz satelita za različite misije, uključujući testiranje svog koorbitalnog ASAT oružja u okviru programa Istrebitel Sputnikov (što znači „razarač satelita“). Od 2022. — 40 do 50 godina nakon ovih testova — neki od njihovih praćenih krhotina još uvek kruže oko Zemlje.
Kinesko uništavanje meteorološkog satelita FengYun 1C 2007. bilo je daleko najrazorniji ASAT test u smislu stvaranja krhotina. Sudar je stvorio preko 3.400 komada krhotina i bio je prvi uspešan ASAT test direktnog uspona od 1985. godine.
U novembru 2021. Rusija je dospela na naslovnice destruktivnog testa direktnog uspona odgovornog za oko 1.400 novih komada praćenih krhotina, zajedno sa stotinama hiljada manjih fragmenata. Posledice testa dovele su do poziva na globalnu zabranu destruktivnog ASAT testiranja.
Takođe je važno napomenuti da fragmenti krhotina iz ovih testova ne samo da kruže oko Zemlje, već se i šire daleko od visine na kojoj su se ti testovi dogodili. Na primer, neki fragmenti iz kineskog testa iz 2007. dosegli su više od 3.000 km izvan Zemljine površine.
Poziv na zabranu destruktivnog ispitivanja
Ostaci namernog uništavanja satelita su opasni i nekontrolisani, preteći drugim satelitima i svemirskim letelicama. Kako sve više satelita i svemirskih letelica ulazi u svemir, sprečavanje daljeg stvaranja krhotina je ključno za zaštitu dugoročne održivosti svemirskih aktivnosti.
