Zvanična studija iz Drezdena otkriva da levičari ili liberali ispoljavaju jaču diskriminaciju od desničara kada je reč o neistomišljenicima
Kada je AfD nedavno pobedio na lokalnim izborima u dva mesta zaredom, premijer Saksonije Mihael Krečmer (CDU) upozorio je da je Nemačka „na putu polarizacije koju poznajemo iz Amerike”. Energetska tranzicija, zakon o grejanju, izbeglička politika i sankcije Rusiji – ova pitanja su pretila da razdvoje društvo. Krečmer je aludirao na činjenicu da u Sjedinjenim Državama republikanci i demokrate i njihove pristalice postaju sve nepomirljiviji po političkim i društvenim pitanjima. Istraživači to nazivaju „afektivnom polarizacijom“: ljudi se susreću jedni sa drugima sa emocionalnim odbacivanjem kada su u pitanju važna društveno-politička pitanja.
Ali da li se ovaj fenomen zaista povećava u Nemačkoj? Studija Merkator foruma za migracije i demokratiju na Tehničkom univerzitetu u Drezdenu istraživala je ovo pitanje. Istraživači nisu samo ispitali nemačko društvo, već i devet drugih evropskih zemalja.
U jesen 2022. godine, u saradnji sa institutom za istraživanje javnog mnjenja YouGov, ispitali su oko 20.000 ljudi iz Nemačke, Francuske, Grčke, Italije, Holandije, Poljske, Švedske, Španije, Češke i Mađarske o sopstvenom političkom stavu i percepciji njihovih političkih kolega. Ispitanici su zamoljeni da sebe ocene na skali od 0 do 10 o nizu društveno-političkih pitanja, a zatim kako ocenjuju ljude na drugom kraju spektra. Ispitanici su zatim morali da odgovore koliko visoko procenjuju potencijal podele oko dotične teme.
Istraživači su otkrili da glasači levih i zelenih partija više odbacuju ljude sa različitim stavovima nego ljudi koji se više pozicioniraju na desnoj strani političkog spektra, posebno po pitanjima kao što su klimatske promene i suočavanje sa pandemijom. Samo u Nemačkoj su pristalice AfD-a malo ispred zelenih glasača kada je reč o stepenu polarizacije. Međutim, razlike nisu statistički značajne – levo i desno su otprilike iste. Studija je pokazala najmanje odbacivanja ljudi sa drugim stavovima među biračima FDP-a, zatim demohrišćanima i među onima koji ne glasaju.
Desničarski birači su, pak, bili najneumoljiviji prema onima sa drugačijim stavovima kada je reč o imigraciji. U poređenju širom Evrope, odbijanje među nemačkim glasačima AfD je izraženije nego među glasačima desničarskih partija u drugim zemljama, posebno među ispitanicima istočne Nemačke.
Na pitanje o pitanjima kojima su ispitanici pripisali najveći potencijal za podele, mnogi su naveli ne samo pitanje klimatskih promena, već i socijalnih davanja i njihovog finansiranja. Rezultati pokazuju da se socijalna davanja samo blago polarizuju, odnosno ne izazivaju posebno snažno odbijanje ljudi sa drugačijim stavom.
👉 Čak polovina NEMAČKIH srednjih preduzeća ima planove da se preseli u inostranstvo ili ZATVORI
https://t.co/P3hnA5LA3G— Nulta Tačka (@NultaTackaSrb) July 18, 2023
U Nemačkoj je razlika između Istoka i Zapada značajna
Prema studiji, razlika između Istoka i Zapada igra posebno važnu ulogu u Nemačkoj. Dok u Zapadnoj Nemačkoj, na primer, podrška Ukrajini nije klasifikovana kao posebno polarizovana, kod Istočnih Nemaca je ta tema na drugom mestu. Kada je reč o pitanju migracija, Istočni Nemci mnogo više odbijaju ljude sa drugačijim stavovima nego Zapadni Nemci.
Ostali faktori nemaju tako jasan uticaj na rezultate u ovoj zemlji. Statistički efekat se mogao naći samo za starost: ljudi stariji od 55 godina u Nemačkoj su obično polarizovaniji od mladih ljudi. Širom Evrope, istraživači su takođe otkrili veću polarizaciju među ljudima sa višim prihodima, višim obrazovnim kvalifikacijama i među stanovnicima gradova.
U evropskom poređenju, prema studiji, po afektivnoj polarizaciji ne prednjači Nemačka, već Italija, koju sledi Grčka. Nemačka je u sredini: oko 21 odsto nemačkih ispitanika klasifikovalo je istraživače kao „jako polarizovane“, odnosno osobe sa suprotnim stavom ocenilo je kao posebno negativne, a osobe sa sličnim stavom kao posebno pozitivne. Afektivna polarizacija je najmanje izražena u Holandiji, Češkoj i Francuskoj.
Istraživači se još uvek ne slažu oko toga gde je tačno nastao ovaj fenomen. Kao moguće razloge navode medijske diskurse, političke konfrontacije ili jednostavno veoma čvrsto političko uverenje. Naglašavaju da su društveni diskursi načelno dobrodošli. Međutim, postaje opasno kada političko mišljenje postane deo identiteta, kao što je slučaj sa fenomenom afektivne polarizacije.
Nulta Tačka/Faz