ŠTA SU SAKRILI OD VAS KADA JE REČ O TALIBANIMA KOJI SU PREUZELI AVGANISTAN

Avganistanski talibani pobedili su u svom 20-ogodišnjem ratu, koji su protiv njih vodile Sjedinjene Američke Države, gde je bilo jasno da je grupa svrgnuta sa vlasti 2001. godine. Ali proglašena pobeda od strane talibana, praćena svrgavanjem svog bivšeg predsednika koji je podržavao SAD Ashraf Ghani-a, počinju da otvaraju mnoga pitanja o tome šta se zaista dogodilo u Avganistanu.

UKOLIKO ŽELITE DA DOĐETE DO SLOBODNIH, PROVERENIH I ZABRANJENIH INFORMACIJA, PRATITE REDAKCIJU NULTE TAČKE NA TELEGRAMU – ,,Nulta Tačka – Telegram kanal”

U nastojanju da povuku svoje snage do roka 11. septembra, koji je odredio predsednik Joe Biden, Sjedinjene Države su doživele krah nacionalnog projekta, koji je nastajao 20 godina, a samo u nekoliko meseci. Početkom jula, američke snage su iznenada i bez mnogo prethodnog upozorenja odlučile da se povuku iz vazdušne baze Bagram i brzo su smanjile svoje prisustvo u zemlji.

Gotovo odmah nakon povlačenja iz najvažnije i najveće američke vojne baze, pitanje Avganistana nije napuštalo međunarodne naslove, jer su borbe između talibanskih militanata i avganistanske vojske zauzele centralno mjesto. Zapadni korporativni mediji često su nastojali da se usredsrede na uticaj koji će okončanje NATO intervencije u Avganistanu imati na LGBT+ i ženska prava u zemlji, kao argument za stalno prisustvo tamo.

Special Taliban contingent
Slogans of Allah Akbar during a parade in Kalat, the capital of Zabul pic.twitter.com/cHSQxT2gnc

— Afghanistan 24/7 (@AfghanUpdates) August 19, 2021

Kada su ove nedelje talibani zauzeli Kabul, glavni grad Avganistana, to je bio veliki šok za mnoge američke vojne stručnjake, ali i političke analitičare. Najviše iznenađuje to što je grad pao bez ispaljenog metka, avganistanska vlada je jednostavno pobegla, uključujući i predsednika Ashraf Ghani-a, dok su njene policijske snage okačile uniforme, a vojska napustila grad u vozilima koja su im isporučile SAD.

Dakle, šta se tačno dogodilo u Avganistanu, kakav je bio američki plan, zašto su zapadni mediji uznemireni i da li je američka vlada izneverila svoju misiju?

Priča nasuprot stvarnosti

Iako je povlačenje nesumnjivo prava odluka kada je u pitanju rat američke vlade protiv Avganistana, mnoge bi moglo zbuniti to što je iza njega sada Joe Biden, koji je glasao za rat i bio uključen u njegovo održavanje završavajući ga.

Predsjednik SAD-a Joe Biden, iako sada iznosi prave argumente zašto bi SAD trebale otići, ne tako sličajno se oslobađa krivice koju zaslužuje što je pomogao u stvaranju i održavanju ovog rata. Prema najkonzervativnijim procjenama, najmanje 45.000 avganistanskih civila je ubijeno kao rezultat ove užasne operacije promjene režima, zajedno sa hiljadama snaga NATO-a koje su se borile za lažni cilj u zemlji.

Talibani nisu izvršili ,,napade“ 11. septembra 2001. godine na Sjedinjene Američke Države. Oni su ipak bili utočište pripadnicima Al-Qaeda-e, ali su SAD iste godine brzo uklonile talibane sa vlasti i prisilili većinu ranije zaštićenih Al-Qaeda-nih članova preko granice, u Pakistan.

If you had land you would also be as happy as the Taliban. pic.twitter.com/252CqUHFkm

— Abednego (@abednego82) August 19, 2021

Američka vlada je tada ostala u Avganistanu, koristeći brutalnu vojnu taktiku protiv avganistanskog naroda, dok je stvorila najveću narko-državu na svetu pod njihovom de-facto jurisdikcijom. Bezakonje je sazrelo u Avganistanu, kao i okruženje u kojem su terorističke organizacije mogle da napreduju.

Avganistanskoj vladi su račune platile Sjedinjene Države, njenih 300.000 snaga obučenih od strane NATO-a, a bila je i do zuba naoružana nekom od najnovijih američkih vojnih tehnologija. Sve ovo, međutim, nije sprečilo talibanske snage od otprilike 70.000 njih istisnu iz više od polovine glavnih gradova provincije i relativno lako preuzmu vlast.

Pad američke marionetske vlade u Kabul-u podseća na pad bivšeg marionetskog režima Sovjetskog Saveza koji je predvodio predsjednik Mohammad Najibullah. Kada su Sovjeti odlučili da se povuku iz zemlje 1988. godine, pokušali su da olakšaju pregovore između svojih saveznika iz avganistanske vlade i pobunjeničkih grupa u zemlji, što je taktika koja je rezultirala ogromnim neuspehom.

Američkoj vladi su zaista preostale samo dve mogućnosti u Avganistanu: da preusmeri desetine hiljada sopstvenih snaga u zemlju radi borbe protiv talibana ili da ode. Da su SAD bile posvećene zadržavanju Avganistana, suočile bi se sa „čvršćim“ talibanima od onih koji su isterali s vlasti pre 20 godina, a rat bi se vratio u punu snagu. Dakle, racionalno, da bi SAD ostale u Avganistanu bilo bi previše rizično da se bore na istoj strani sa neefikasnim snagama avganistanske vlade, a bila bi potpuna sramota da su ostali da se bore protiv talibana.

Razlog protivljenja zapadnih medija, prema Bajdenovom povlačenju, vrlo je jednostavno zaključiti,a i njihovi donatori često pripadaju vojnoindustrijskom kompleksu. Argument da su žene u Sjedinjenim Državama bile na neki način sigurnije je samo zabluda, na primer, izveštaji o talibanima koji možda zabranjuju ženama da pohađaju škole tek treba da se vide. Ipak, ovo nije glavna stvar ovde, mnoga područja širom Avganistana trenutno nemaju obrazovne ustanove za žene i ne dozvoljavaju avganistanskim devojčicama da se obrazuju.

Da su SAD ostale, verovatno je da bi talibani ionako prešli preko američkih snaga i silom zauzeli zemlju, što bi bilo mnogo gore za žene civile od onoga što se upravo dogodilo. Nezgodno izveštavanje u zapadnim medijima prikazuje Avganistan kao neku vrstu sigurnog utočišta za žene i zagovornike gej prava u tamošnjoj američkoj vojsci, ali ovo je krajnje netačan prikaz prethodne situacije. To ne znači da će talibani nužno učiniti zemlju boljim mjestom za žene i LGBT+ osobe, ali to ni pre sigurno nije bila utopija.

Zatim imamo spekulativniju stranu svega onoga što se zaista dogodilo u najsiromašnijoj naciji na svetu. Da li su SAD možda dopustile da se to dogodi, znajući da su obezbedile dogovor sa talibanima?

Promena režima?

Avganistan je zemlja bogata mineralnim bogatstvima retkih zemalja, resursi vredni bilioni dolara godinama su ležali ispod zemlje, ali zbog nestabilne bezbednosne situacije i nedostatka infrastrukture to bogatstvo još nije iskorišćeno. Talibani su nadaleko poznati kao sila sposobna za održavanje reda i zakona, u stvari, rano su ušli u Kabul iz razloga sprečavanja pljačke i oružanog sukoba nakon što se avganistanska vlada srušila i pobegla.

Američka vlada je takođe zamrznula imovinu Avganistana, sprečavajući tako da bogatstvo nacije padne u ruke talibana. To bi mogao biti razlog zašto se talibani ponašaju na način na koji žele da zadovolje međunarodnu zajednicu ili barem „koristite jezik“ koji istu čini srećnom.

Avganistanski talibani su takođe ušli u razgovore sa Turkmenistanom, obećavajući bezbednost za dugo predviđeni gasovod TAPI koji podržavaju SAD, a koji bi prošao kroz zemlju. Ako bi Turkmenistan, koji ima četvrte najveće rezerve gasa na planeti, mogao da iskoristi Avganistan, onda bi brzo dobio pristup evropskom tržištu. U posredovanju koje omogućava razgovore između talibana i Turkmenistana navodno je američka vlada. Osim gasovoda, na stolu su i planovi za izgradnju pruga kroz Avganistan, koji bi sa stabilnošću mogli privući pažnju potencijalnih donatora.

Da bi SAD došle do resursa Avganistana i olakšale izgradnju infrastrukture za transport resursa, bezbednost se mora pojaviti kao rezultat tranzicije vlasti u Kabul-u. Čini se da su talibani u fazi pregovora o formiranju nove upravljačke strukture, koja će uključivati figure koje služe pod bivšim marionetskim režimom SAD -a. Ako talibani žele upravljati zemljom na osnovu sporazuma o podeli vlasti i nacionalnog jedinstva, mogli bismo vidjeti novu grupaciju protiv koje su se SAD nekada borile.

Dakle, umesto da sagledava situaciju i preduzima mere zasnovane na principu, Joe Biden umesto toga traži drugu vrstu eksploatacije. Ako se talibani ne igraju, SAD bi se možda mogle ponovo vojnički uključiti, u ograničenijem kapacitetu, ali za sada je vojna strana ovog rata izgubljena. U to vreme bilo je pametno povući se, ali to je takođe i bila stvarnost sa kojom je američka vlada bila primorana da se suoči.

UKOLIKO ŽELITE DA DOĐETE DO SLOBODNIH, PROVERENIH I ZABRANJENIH INFORMACIJA, PRATITE REDAKCIJU NULTE TAČKE NA TELEGRAMU – ,,Nulta Tačka – Telegram kanal”

NultaTačka/Robert Inlakesh